Lijnbaanstraat
De Lijnbaanstraat, eerder in de volksmond ook wel Baansteech genoemd, verwijst naar een bijzondere plek in de geschiedenis van Joure. De naam is afgeleid van de lijnbaan die daar ooit gevestigd was: een lange, smalle baan waar vroeger touw werd geslagen. Zo’n lijnbaan was nodig omdat touwslagers veel ruimte nodig hadden om draden uit te spannen en in elkaar te draaien tot stevige touwen. Dit ambacht was van groot belang, vooral in de tijd van zeilschepen en vissersboten.
De touwslager liep daarbij tientallen meters achteruit over de baan, terwijl hij draden van vlas of hennep tot lange touwen vlocht. Zulke werkplaatsen lagen vaak aan de rand van dorpen of steden, waar voldoende ruimte was.
In de 19e eeuw verdween de lijnbaan uit de Baansteech. De vrijgekomen ruimte werd toen gebruikt voor woningbouw. Daarmee werd het de laatste woonsteeg van Joure – een smalle doorgang met eenvoudige huizen, vaak gebouwd op voormalige boerenerven.
Toch bleef de steeg nog een functie houden als doorgang voor de landbouw. Boer Hendrik Gouma gebruikte de Baansteech dagelijks om zijn verspreid liggende stukken land te bereiken. Zijn boerderijgrond direct bij huis was al generaties lang ingenomen door twee enorme gashouders, die jarenlang het straatbeeld van de steeg bepaalden.
Het kleine pleintje in de steeg kreeg later een andere functie: automobilisten begonnen het stiekem als parkeerplek te gebruiken. Dat zorgde soms voor ergernis en zelfs voor afsluiting van de steeg met een hek. Maar voor Gouma ging dat hek altijd open. Zijn gebruiksrechten golden al sinds de stichting van Joure – ouder dan welke andere aanspraak dan ook.
In 1984 werd de Torenstraat verbonden met het parkeer- en kerkterrein op het oude "land van Schaap". Door die nieuwe doorsteek werd ook het pleintje in de Baansteech wat ruimer, waarmee een nieuwe fase begon in het leven van deze historische steeg.
Colofon
Dit venster is gebaseerd op de oorspronkelijke tekst van het boek "Binnenpaden een buitenbeentjes in de oude Vlecke Joure". Auteur Marten Buis. Uitgegeven in 1991 onder auspiciën van de Kultuerried Skarsterlân. ISBN nr: 90-9004624-0.